Dünya’da En Fazla Çevirisi Yapılan Kitaplar Hangileridir?
Dünya’da en fazla çevirisi yapılan kitaplar listesi edebî eserlerle doludur. İnsanlarda güzel duygular, düşünceler ve hayaller uyandıran edebî eserlerin neden birçok dile çevrildiğini anlamak zor değil. İnsanlar yaratıcılığını besleyen ve kendilerini iyi hissettiren kitaplara karşı daha çok çekim hissediyor. Bu fenomen, bir dilde yazılan ve büyük etkiler uyandıran kitapların kısa zamanda nasıl birçok dile çevrildiğini de açıklıyor. Kitapları yazıldığı ana dillerinde okumak daha keyifli gelse de her dili bilemeyeceğimiz için, Dünya’nın birçok yerinde farklı dillerde yayınlanan kitapları okumamız mümkün değil. Ancak iyi bir yayınevi, editöryal ekip ve çevirmen tarafından hazırlanan çeviri kitaplarıyla da aynı zevki yaşamak mümkün. Dünya’da en çok çevirisi yapılan kitaplar listesinde, edebî eserleri çoğunlukta görsek de ilk sırayı dini kitaplar almaktadır.
İncil
Dünya’da en fazla çevirisi yapılan kitaplar listesinin en başında kutsal kabul edilen dini kitaplardan biri olan İncil bulunmaktadır. İncil okuyan Hristiyanlar için kutsal kitap, Eski Ahit ve Yeni Ahit olmak üzere 2 kısımdan oluşur. Eski Ahit’in orijinali İbranice ve Aremicedir. Hz. İsa’ya kadar olan dönemi kapsar ve 39 kitapçıktan oluşur. Müslümanların Tevrat olarak bildikleri kutsal kitap da bu Eski Ahit’in içerisinde yer almaktadır. Yeni Ahit ise Hz. İsa’dan sonraki dönemi işaret eder. İncil’in Grekçe yazılmış bölümüdür ve 27 kitapçıktan meydana gelmektedir. İncil’in en az 2883 dile çevrildiği biliniyor. Eski Ahit, Yeni Ahit ve ikisinin birlikte basıldığı İncil kitapları birçok dile çevrilmektedir. Yeni Ahit 1329 dile çevrilmişken, Eski Ahit ve Yeni Ahit olarak basımının birlikte yapıldığı dini kitapların çeviri sayısı 554’e ulaşmaktadır. Bölüm bölüm yapılan İncil çevirilerinde ise bu sayının 2932’ye kadar çıktığı bilinmektedir. Kur’an-ı Kerim ise bütün haliyle 50 farklı dile çevrilmiştir. Bölümleri ise 114 farklı dilde yayınlanmıştır. İncil’in bu kadar çok çeviriye sahip olması sadece talep görmesiyle açıklanamaz. Hristiyanlığın farklı bir biçimini yansıtan “Yehova’nın Şahitleri” adlı grup, yayınladıkları her dini kitabı eş zamanlı olarak Dünya dillerine çevirebilme kapasitesine sahip. Hatta bu noktada, 800 farklı dile çevrilmiş olması nedeniyle; Dünya’da en fazla dile çevrilen web sitesine sahip oldukları da bilinmektedir.
Pinokyo
Hepimizin bildiği, okuduğu veya televizyonlarda çizgi filmini izlediği Pinokyo, 260’dan fazla dile çevrildi. Kitap, 1883 yılında Carlo Collodi tarafından kaleme alındı. Meslek hayatına gazeteci olarak başlayan İtalyan yazar, sonraki süreçlerde kendini çocuk kitapları çevirirken buluyor. Arkadaşlarına anlattığı, konuşan bir odundan yapılan kukla çocuk Pinokyo çok beğenilince gazetede yayınlanıyor. Konuşan kuklanın İtalya’da ilgi görmesi üzerine çocuk kitabı olarak “Pinokyo” adıyla basımı gerçekleştiriliyor. Sonrasında karikatürleri, animasyonları, tiyatroları ve sinema filmi yapılan Pinokyo, bugün herkes tarafından bilinen bir karakter hâline geliyor.
Fakir bir marangoz olan Geppetto Usta’nın elinde hayat bulan Pinokyo, gerçek bir insan olmak isterken yaptığı yaramazlıklarla ve haylazlıklarla başına dertler açıyor. Geppetto Usta’nın oğlu yerine koyduğu Pinokyo’nun en bilinen özelliği ise yalan söyleyince burnunun uzaması… Günlük hayat içerisinde, yalan söylediği anlaşılan kişilere kitaba atıfla “Pinokyo gibi burnun uzayacak.” gibi ifadelerin kullanıldığına tanıklık edebilirsiniz.
Küçük Prens
Antoine de Saint Exupery tarafından 1943 yılında kaleme alınan Küçük Prens, 253 farklı dile çevrilerek Dünya’da en çok çevirisi yapılan kitaplar arasında yerini almış bulunuyor. Masalsı bir anlatıya sahip olan ünlü eserde, yetişkin dünyasına bir çocuk gözünden bakılmaktadır. Kendi gezegeninden ayrıldıktan sonra 6 ayrı gezegene uğrayan ve Sahra Çölü’ne düştüğünde bir pilotla karşılaşan Küçük Prens, olaylara bakış açısıyla yetişkinlere ışık oluyor. Bu yapıtın Dünya’nın birçok yerinde ilgi görmesinin nedeni, belki de yetişkin hayatına yapılan eleştirilerin saf bir kalpten gelmesi.
Denizler Altında Yirmi Bin Fersah
Fransız yazar Jules Verne tarafından kaleme alınan “Denizler Altında Yirmi bin Fersah” adlı kitap, yayınlandığı dönemde oldukça ses getirdi. 1870 yılında basımı yapılan eserin, 148 farklı dilde çevirisi bulunuyor. Kitabın en önemli özelliği, Dünya’da en çok çevirisi yapılan diğer kitaplar gibi hikâyenin veya dini kitapların özelliklerini taşımaması. Bir bilimkurgu romanı yazan Verne, denizin başrolde yer aldığı bir yapıt ortaya çıkardı. Arkadaşı George Sand’ den aldığı mektupta, okyanusun derinliklerinde geçen bir kitap yazması isteniyordu. Arkadaşının teşvikiyle “Denizler Altında Yirmi Bin Fersah”ı yazmaya başlayan Verner, unutulmaz karakter Kaptan Nemo’ya kitabında hayat verdi. Deniz canavarlarının, esrarengiz şekilde kaybolan gemilerin izinin sürüldüğü, deniz altının Verner’in hayal gücüyle ve imgelemeleriyle anlatıldığı kitap, dönemin en heyecan verici yapıtları arasında yerini aldı.
Harry Potter
Kitapları kadar filmleriyle de adından sıkça söz ettiren Harry Potter serisi, toplam 7 kitaptan oluşmaktadır. J.K. Rowling tarafından yazılan bu fantastik roman, 73 farklı dile çevrilmiş bulunuyor. Kitap serisinin ilki olan Harry Potter ve Felsefe Taşı, 1995 yılında Rowling tarafından tamamlandı. Eserin ortaya çıkışının arkasında bir dram yattığını söyleyebiliriz. Harry Potter kitabı, 69 poundluk işsizlik maaşıyla geçinen ve küçük çocuğuna tek başına bakmak zorunda kalan bir annenin kurtuluş için tek çaresiydi. 12 yayınevinden gelen retler Rowling’ in moralini bozsa da en sonunda bir yayınevinden onay almayı başardı. Yayınevinin sahibinin 12 yaşındaki kızı tarafından beğenilen kitap, 1997 yılında basıldı. Yayınevinin bir kadın yazar tarafından yazılan romanın okunmak istenmeyeceğini ileri sürmesi üzerine, yazar ismini J.K. Rowling olarak markalaştırdı. Serinin ilk kitabının 100 milyondan fazla okunması üzerine yazmaya devam eden Rowling, bugün 400 milyonu geçen okunma oranına sahip bir kitabın yazarı konumunda. Dünya’da çevirisi en fazla yapılan kitap listesinin üst sıralarında yer alan Harry Potter serisi, yazarını da Dünya’nın en fazla kazanan yazarları arasına sokmuş bulunuyor.
Benim Adım Kırmızı
Bir Türk yazar, Orhan Pamuk tarafından kaleme alınan “Benim Adım Kırmızı” adlı roman; Dünya’da çevirisi en çok yapılan kitaplar listesinde yerini almış bulunuyor. Bugüne kadar 60 farklı dile çevrilen kitap, Sofi’nin Dünyası ve Sherlock Holmes kitaplarıyla listedeki yerini paylaşıyor. Orhan Pamuk’un 1998 yılında yayınlanan bu eserinde, 16. yy sonlarındaki İstanbul’a tanıklık edebilirsiniz. Doğu ve Batı karşılaştırmasına sıkça rastlanılan, pozitif olay örgüsüne sahip “Benim Adım Kırmızı” romanında; nakkaşlık mesleğine dair birçok detay da okuyucuyla buluşuyor. Padişahın verdiği ve gizli saklı işlenmesini istediği kitabı tamamlarken cinayete kurban giden nakkaşı ve cinayetten etkilenen nakkaşın kızının değişen hayatını konu edinen kitap, Uluslararası IMPAC Dublin ödülüne layık görüldü. Ayrıca yayımlandığı dönemde, Fransa ve İtalya’da “yılın kitabı” seçildi.