Paraphrase Nedir?
Hepimiz hakkında başkalarına bir şeyler anlatmak istediğimiz televizyon programları izlemiş veya yeni hikayeler duymuşuzdur. Bir hikâye ya da filmde ne olduğunu, olayın nasıl olduğunu ve niçin olduğunu arkadaşlarımıza, ailelerimize veya iş arkadaşlarımıza mutlaka anlatmışızdır. Böyle bir durumda, olay örgüsünü, ana karakterleri veya önemli noktaları anlatırken de kendi cümlelerimizi kullanırız. İşte hepimizin günlük hayatımızda bilmeden de olsa mutlaka yaptığımız bu durum ‘’paraphrase’’ olarak adlandırılır. Peki Paraphrase nedir? Paraphrase kişinin kendi kelimelerini kullanarak başka birinin düşünce ya da fikrini ifade etmesidir. Paraphrase yapılırken kaynak metnin anlamı ve fikri korunurken metnin bu fikir ve anlamı kişinin kendi cümlesiyle aktarılmalıdır.
Paraphrasing’e genellikle akademik metinlerde, tezlerde veya makalelerde ihtiyaç duyulur. Bu tür metinlerde bir düşünceyi aktarmak için çok kullanılan bir yöntem alıntılama yapmaktır. Alıntılama yaparken kişinin kelimeleri hiçbir şekilde değiştirilmeden tırnak içinde belirtilir. Paraphrasing alıntılamaya alternatif olarak gösterilebilir. Fakat akademik yazılarda alıntılama yerine paraphrase yapmak çok daha iyidir. Çünkü paraphrase sizin kaynak metni anladığınızı gösterir ve sizin çalışmanızı daha orijinal kılar. Çoğu tez çalışmalarında da alıntılama sayısı sınırlı tutulmaktadır.
Nasıl paraphrase yapılır?
İngilizce olan bir metni Türkçe paraphrase edebilirsiniz ve ya bir cümleyi aynı dilde paraphrase yapmamız gerekebilir. Peki cümleleri nasıl paraphrase yapabiliriz?
- Öncelikle, metni tam olarak anladığınıza emin olana kadar metni iki üç defa okuyun.
- Orijinal metne bakmadan kendi kelimelerinizde cümleyi tekrardan yazmaya çalışın. Kaynak metnin ne söylediğini söyleyin daha fazlasını değil.
- Paraphrase ettiğiniz metinle orijinal metni karşılaştırın ve çok benzer olan kelimeleri değiştirmeye çalışın. Orijinal metne çok yakın kelimeler kullanmamaya dikkat etmelisiniz yoksa bu plagiarism yani intihale girebilir.
Paraphrase yapmak için ipuçları
Paraphrase yaparken kullanabileceğiniz bazı yöntemler aşağıdadır.
- Yazarın kullandığı kelimenin bağlamdaki anlamını tam olarak kavrayıp eş anlamlısını kullanabilirsiniz.
- Cümle yapısını değiştirebilirsiniz. Örneğin cümle etken bir cümle iken edilgen bir cümle haline getirebilirsiniz.
Polisler kaldırımın köşesinde duran yaşlı adamı sorguya çekti.
Kaldırımın köşesinde duran yaşlı adam polisler tarafından sorguya çekildi.
- Kelimenin bulunduğu sınıfı değiştirebilirsiniz. Örneğin sıfat durumunda olan bir kelimeyi zarf durumuna getirebilirsiniz.
Babam dikkatli bir motor sürücüsüdür.
Babam motoru dikkatli bir şekilde kullanır.
Paraphrase kolay görünse de incelik isteyen bir iştir. Paraphrase birkaç kelimeyi değiştirerek yazmanın çok daha fazlasıdır. Paraphrase için pek çok online uygulama olsa da kaynak dile hâkim bir tercümanın yani bir insanın paraphrase yapması en doğrusudur, tıpkı çeviride olduğu gibi.