Yeminli Tercüme Nedir?
Bu yazımızda Yeminli tercüme nedir ? konusunu detaylıca ele alacağız. Yeminli tercüme ya da yeminli çeviri; globalleşmenin bir getirisi olarak ortaya çıkmıştır. Devletler arası ilişkilerin gün geçtikçe artması ve vatandaşların iş, eğitim, ikamet, turizm gibi faaliyetlerini uluslararası düzeye taşıması; resmi evrakların güvenilir ellerde tercüme edilmesini zorunlu hale getirmiştir. Resmî kurumlardan gelen bu talepler, “yeminli tercüme veya yeminli çeviri” adıyla çeviri sektöründe yerini almıştır.
Kimlik, pasaport, diploma, evlilik cüzdanları, boşanma kararları, doğum ve ölüm belgeleri, vize, özgeçmiş, transkript gibi resmî evrakların tercümesinin; tam ve doğru bir şekilde yapıldığından emin olmak isteyen kurumlar belgelerin yeminli tercüman tarafından çevrilmesini istemektedir. Yeminli tercümanlar tarafından yapılan çevirilere yeminli tercüme denir. Diğer tercüme faaliyetlerinden farklı olarak, yeminli tercümelerin altında tercümanın imza ve kaşesi yer alır.
Nasıl Yeminli Tercüman Olunur?
Yeminli tercüman olabilmek için; ikamet ettiğiniz ilde bulunan bir notere başvurmanız, onaylanmanız ve noter eşliğinde yemin etmeniz gerekir. Ancak notere başvurabilmeniz için bazı şartları sağlıyor olmalısınız:
- Yeminli tercüman olabilmek için ilk şart, T.C. vatandaşı olmaktır. T.C. vatandaşı olmayanlar, Türkiye’de yeminli tercüman olamazlar.
- Yeminli tercüman olmak isteyenlerde aranan ikinci şart ise; üniversitelerin mütercim tercümanlık, yabancı dil öğretmenliği veya dil bölümlerinden birinden mezun olmaktır. Dil bildiğini lisans diplomasıyla kanıtlayan kişiler, yeminli tercüman olmak için başvuru hakkına sahip olur.
- En az bir yabancı dile hâkim olmalısınız.
Yukarıda bahsi geçen ön şartları sağlıyorsanız notere başvurmak için belgelerinizi hazırlayabilirsiniz:
- Kimlik fotokopisi
- İkametgâh belgesi
- Dil bölümünden mezun olduğunuzu gösteren lisans diploması
- Transkript belgesi
- Yabancı dil seviyenizi gösteren dil sınav puanlarınız; TOEFL, KPDS gibi (Noter tarafından yabancı dil seviyenizin anlaşılabilmesi için başvuru dosyanıza eklemelisiniz)
- Aldığınız yabancı dil kurslarının sonuç belgesi
- Sabıka kaydı (Hiçbir sabıka kaydınızın bulunmamalıdır. Ayrıca daha önce çalıştığınız resmî kurumlardan, işten çıkarılma suretiyle ayrılmamış olmanız şartı aranır.)
Yeminli Tercüme Başvuru Süreci Nasıl İşler?
Yukarıda yeminli tercüme nedir konusunu detaylıca ele aldık. Şimdi ise yeminli çevirmen olabilmek için izlenecek yolları adım adım ele alacağız. Yurt dışında eğitim aldıysanız, öncelikle diplomanız için YÖK’e denklik başvurusunda bulunmanız gerekmektedir. Denkliğinizi aldıktan sonra, diplomanızı ve varsa yabancı dildeki sınav sonuç belgelerinizi noter tasdikli yeminli tercüme yaptırmalısınız. Başvurularda tüm belgelerin Türkçe versiyonları bulunmalıdır.
Belgelerimi tamamladım şimdi sırada ne var?
Tüm belgeleriniz tamamlandıktan sonra, ilinizdeki bir notere yeminli tercüman olmak için başvurabilirsiniz. Ancak noterlerin hâlihazırda çalıştıkları tercüman büroları olduğu için, öncelikle sizi isteyecek bir noter bulmanız gerekecek. Çünkü noterler, sadece kendilerinin onay verdiği ve yeminlerini zabıt altına aldığı yeminli tercümanlarla çalışabilir. Bu noktada noter tasdikli yeminli tercüme faaliyetlerinden de bahsetmek yerinde olacaktır. Bazı resmî kurumlar belgelerinin yeminli tercüman tarafından çevrilmesini yeterli bulurken, bazıları yeminli tercümenin yanı sıra noter tasdiki de talep eder. Böyle anlarda yeminli tercüman tarafından çevrilen metin, orijinaliyle birlikte notere götürülerek son kontrolden geçirilir ve noter tarafından tasdik edilir. Burada bilinmesi gereken ise noterlerin sadece kendilerinin onayını verdiği, tanıdığı, bilgisinden emin olduğu, yeminini zabıt altına aldığı yeminli tercümanlar tarafından çevrilen metinleri tasdik edebileceğidir. Noterin önüne çalışmadığı yeminli tercüman tarafından çevrilen bir metin geldiğinde, metnin tekrar çevrilmesi için kendi çalıştığı yeminli tercümanların olduğu tercüme bürolarına yönlendirecektir.
Başvuru Sürecinde Son Aşama
Son aşamaya gelindiğinde, belgeleriniz noter tarafından incelenir. Eğer eksik bir belgeniz yoksa, yabancı dil bilginizin test edildiği bir mülakat gerçekleşir. Mülakat sonunda yabancı dil seviyeniz uygun bulunup, güvenilirliğinize ve ulaşılabilir olduğunuza dair olumlu bir intiba oluşursa başvurunuz kabul edilir. Noterin gözünde güvenilir ve ulaşılabilir olmanızı destekleyecek en önemli şey, bir tercüme bürosuna bağlı olarak çalışıyor olmanız olacaktır.
Başvurunuzu kabul eden noter, sizden yemin etmenizi isteyecektir. Yemininizde sözlü ve yazılı çevirilerinizi etki ve baskı altında kalmadan, tam ve doğru bir şekilde yapacağınıza, kişisel bilgileri sır olarak saklayacağınıza dair kutsal saydığınız şeyler üzerine ant içersiniz. Bu sırada yemininiz noter tarafından yazılı olarak kayıt altına alınır, adınızın geçtiği yerlere imza atmanız istenir. İmzaladığınız yemin belgeniz, noter tarafından dosyalanarak saklanır. Yeminli tercüman olarak resmî evrakları çevirirken, nelere dikkat etmeniz gerektiğine dair teknik detayları da içeren kısa bir eğitim verilir. Eğitimin sonunda, yeminli tercüman faaliyetlerine başlayabilirsiniz.
Yeminli Tercümanın Görevleri Nelerdir?
Yeminli tercümanın görevleri arasında ilk sırada, resmî belgeleri orijinaline sadık kalarak çevirmek vardır. Yeminli tercümanları diğer tercümanlardan ayıran nokta da burasıdır. Yeminli tercüman, resmî kurumların kişilerden talep ettiği belgeleri çevirmeye yetkili tek kişidir. Diğer yandan, hatalı çevirilerden sorumlu tutulacak tek kişi de odur. Bu nedenle, yeminli tercüman olmak hukuki bir sorumluluk da gerektirir. Yeminli tercümanın görevleri arasında sayabileceğimiz diğer hususlar ise şunlardır:
- Metni kaynak dilden hedef dile çevirir.
- Metin içerisinde yer alan tarihleri, miktarları, oranları, istatistikleri ve sayıları doğru bir şekilde aktardığından emin olur.
- İş sözleşmeleri, mahkeme kararları, ikametgâh belgeleri, firma kuruluş ve tüzük belgeleri, eğitim evrakları gibi metinleri hedef dile çevirir.
- Metinde yer alan terminolojik ifadelere de hâkimdir ve kaynak dile uygun şekilde çevirir.
- Kişisel bilgileri saklı tutmak zorundadır.
- Çevirdiği metnin baskıdan çıktısını (hard copy) alarak, altına ıslak imzasını atar ve kaşesini basar. Kaşesinde adı, soyadı, tarih, yer, çevirisini yaptığı metnin hedef ve kaynak dili gibi bilgiler yer alır. Fiziki baskıdan çıkmayan, altında tercümanın ıslak imzası ve kaşesi bulunmayan çeviriler yeminli olarak kabul edilmez.
Yeminli Tercümanda Bulunması Gereken Özellikler Nelerdir?
Yeminli tercümanda bulunması gereken özellikleri sıralarsak:
- Noter tarafından yetkilendirilmiş
- Detaycı bakış açısına sahip
- Uzmanlaştığı alanın terminoloji bilgisine hâkim
- Resmî evrak sistematiğini bilen
- Ekip çalışmasına uygun, planlı çalışmayı bilen
- Öncelik sıralaması yapabilen
- Nasıl ve nereden araştırma yapacağını bilen
- İş teslim tarihine riayet eden
- İlgili mevzuata hâkim
Yeminli tercümeler ve özel uzmanlık gerektiren tüm tercümeler hakkında daha detaylı bilgi alabilmek için, bizimle şimdi iletişime geçebilirsiniz.